Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια, εξελικτική νόσος. Στην Ελλάδα, εκτιμάται πως 12% του πληθυσμού ζει με σακχαρώδη διαβήτη. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν μάλιστα πως ο αριθμός των πασχόντων στη χώρα μας σήμερα έχει φτάσει τα 1.13 εκατομμύρια και παρουσιάζει αύξηση της τάξης του 5% σε σύγκριση με την περσινή χρονιά.
Πρόκειται για μια μεταβολική ασθένεια, η οποία χαρακτηρίζεται από αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα (υπεργλυκαιμία) και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης, είτε ως αποτέλεσμα ελαττωμένης έκκρισης ινσουλίνης, της ορμόνης δηλαδή που ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα, είτε λόγω ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Ο διαβήτης αποτελεί την κύρια αιτία τύφλωσης, νεφρικής ανεπάρκειας, καρδιακών προσβολών, εγκεφαλικού και ακρωτηριασμού κάτω άκρων. Υπάρχουν τρεις βασικές κατηγορίες: τύπου 1, τύπου 2 και διαβήτης κύησης. Το ανησυχητικό είναι πως ένας στους δύο ενήλικες με διαβήτη τύπου 2 δεν γνωρίζει πως νοσεί.
Η καθημερινότητα των ασθενών με διαβήτη
Αυτά είναι κάποια πρώτα γενικά στοιχεία για το διαβήτη, οι πληροφορίες που γνωρίζει όποιος νοσεί, αλλά και το περιβάλλον του. Η καθημερινότητα όμως των ασθενών με διαβήτη δεν έχει να κάνει μόνο με τις πληροφορίες. Περιλαμβάνει τον συχνό έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης, προσεγμένη διατροφή, συχνές αλλαγές θεραπευτικών σχημάτων.
Η νόσος απαιτεί συμμόρφωση, συνεχή παρακολούθηση και φροντίδα, κάτι που πολλές φορές είναι δύσκολο όταν έχουμε μικρούς ασθενείς. Είναι σημαντικό το άτομο με διαβήτη να μάθει να αντιμετωπίζει την καθημερινότητα του: να γνωρίζει τους τρόπους αντιμετώπισης επειγουσών καταστάσεων όπως για παράδειγμα την υπογλυκαιμία, να τροποποιεί τη θεραπεία ανάλογα με το αποτέλεσμα και να προλαμβάνει τις επιπλοκές, που είναι και ο τελικός του στόχος. Για την εκπαίδευση του ατόμου με διαβήτη δεν είναι υπεύθυνος μόνο ο γιατρός αλλά και το ίδιο το άτομο με διαβήτη.
Τα ελπιδοφόρα νέα από τις κλινικές μελέτες
Ο Leonard Thompson ήταν το πρώτο άτομο με διαβήτη που έλαβε ινσουλίνη το 1922, όταν ήταν μόλις 14 ετών. Φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από εκείνο το ιατρικό επίτευγμα, κατά τη διάρκεια των οποίων άλλαξαν πολλά… και ακόμη αλλάζουν.
Τα τελευταία χρόνια ανακοινώνονται ελπιδοφόρα συμπεράσματα από μεγάλες κλινικές μελέτες, που περιλαμβάνουν χιλιάδες ασθενών στους οποίους έχει δοθεί, μαζί με άλλη αντιδιαβητική αγωγή, κάποια νέα, καινοτόμος θεραπεία. Οι μελέτες αυτές αφορούν την δράση των φαρμάκων αυτών, τόσο στη ρύθμιση του διαβήτη όσο και στην επίδρασή τους στην καρδιά και τα αγγεία. Πλέον έχουμε πάνω από δέκα διαφορετικές εναλλακτικές αγωγές για την αντιμετώπιση και τη μείωση της υπεργλυκαιμίας.
Μεγάλες είναι οι εξελίξεις και στον τομέα της τεχνολογίας του σακχαρώδη διαβήτη, τόσο όσον αφορά τις συσκευές καταγραφής γλυκόζης όσο και τα συστήματα παροχής ινσουλίνης, δηλαδή τις αντλίες και τις πένες χορήγησης ινσουλίνης.
Τα νέα στην αντιμετώπιση του διαβήτη προκαλούν αισιοδοξία, καθώς όχι μόνο μπορούν να παρατείνουν την ζωή των ασθενών, αλλά και να βελτιώσουν αισθητά την ποιότητα ζωής τους.
Τι λέει στο TheToc η Μαρία Τριανταφύλλου, ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη
“Η συνάντησή μου με τον σακχαρώδη διαβήτη έγινε πριν από 30 χρόνια όταν άρχισαν ξαφνικά τα συμπτώματα: πολυφαγία, πολυδιψία, πολυουρία, αδικαιολόγητη απώλεια κιλών και έντονη κόπωση. Τα σκευάσματα που κυκλοφορούσαν τότε ήταν συγκεκριμένα, όχι τόσο αποτελεσματικά όσο τα νεότερα, με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνονται εύκολα οι θεραπευτικοί στόχοι. Επιπλέον, απαιτούσαν να υπάρχει ένα πολύ αυστηρό πρόγραμμα τόσο στη χορήγησή τους, καθώς θα έπρεπε οι δόσεις να χορηγούνται αυστηρά σε συγκεκριμένες ώρες, όσο και ένα πολύ συντηρητικό πρόγραμμα διατροφής, τα οποία δυσκόλευαν τη ζωή μου. Σήμερα, με τα νέα φαρμακευτικά σκευάσματα έχει αναβαθμιστεί σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα της ζωής μας” λέει στο TheToc η Μαρία Τριανταφύλλου, Γενική Γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.).
Η ίδια μάλιστα ενθαρρύνει τη συμμετοχή των ασθενών στις κλινικές μελέτες. “Συμπληρώθηκαν ήδη 100 χρόνια από την ανακάλυψη της ινσουλίνης, η οποία έσωσε εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές από τον θάνατο. Στη σημερινή εποχή ο κάθε πάσχοντας έχει μεγαλύτερη ευελιξία στην καθημερινότητά του και αυτό επιτυγχάνεται χάρη στα νέα σκευάσματα τα οποία δε θα είχαμε στη διάθεσή μας αν δεν υπήρχαν οι κλινικές μελέτες. Υπάρχει συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο για τις κλινικές μελέτες και οι εθελοντές πρέπει να γνωρίζουν ότι θα λάβουν πλήρη ενημέρωση για τη διαδικασία, τα δικαιώματά τους, τα οφέλη και τους κινδύνους. Η συμμετοχή τους είναι σημαντική γιατί βοηθά στην ανάπτυξη νέων φαρμάκων που μπορούν να αποδειχτούν σωτήρια και να αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής των ίδιων των εθελοντών αλλά στη συνέχεια και των υπολοίπων πασχόντων”.
Πως αντιμετωπίζει όμως ένα νέο φάρμακο που έρχεται να υποκαταστήσει τη θεραπεία που λαμβάνει; “Ο φόβος δε θα είναι το πρώτο πράγμα που θα αισθανθώ στην είδηση της κυκλοφορίας ενός νέου φαρμάκου. Αντίθετα, η ενημέρωση από τον θεράποντα ιατρό μου σχετικά με την αναγκαιότητα αλλαγής της θεραπείας και τα δεδομένα που έχουν προκύψει από τις κλινικές μελέτες (εθελοντές που συμμετείχαν, οφέλη που αποκομίστηκαν, ανεπιθύμητες παρενέργειες κλπ) θα είναι αυτά τα οποία, σε συνεργασία με την επιστημονική ομάδα, θα οδηγήσουν στην απόφαση της λήψης ή όχι του νέου σκευάσματος” απαντά η κ. Τριανταφύλλου.
“Η ιατρική επιστήμη στον σακχαρώδη διαβήτη έχει κάνει άλματα τα τελευταία 15 με 20 χρόνια. Είμαι ακόμη πιο αισιόδοξη ότι στο άμεσο μέλλον τα επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης θα είναι σημαντικά και θα βοηθήσουν ακόμη περισσότερο τους πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη στην καθημερινή αντιμετώπιση της πάθησής τους και στην αποφυγή των σοβαρών και επίπονων επιπλοκών του διαβήτη, που είναι και ο απώτερος στόχος όλων των προσπαθειών μας” συμπληρώνει.
Η καινοτομία στο επίκεντρο
Τα εκατό χρόνια από την ανακάλυψη της ινσουλίνης συμπίπτουν και με μια άλλη σημαντική στιγμή για το ρόλο της καινοτομίας και των κλινικών ερευνών, τα σαράντα χρόνια από την ίδρυση του Συνδέσμου Ελληνικών Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, ο οποίος προβάλει την αξία της καινοτομίας και της έρευνας.
Στο πλαίσιο του εορτασμού των 40 χρόνων, ο ΣΦΕΕ κάλεσε εκπροσώπους συλλόγων ασθενών να μιλήσουν από καρδιάς για την προσωπική τους ιστορία, το δικό τους ταξίδι στη διάγνωση και αντιμετώπιση της πάθησής τους και κατέγραψε αυτές τις μαρτυρίες στα παρακάτω video. Μεταξύ αυτών είναι και η Γενική Γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων – Συλλόγων Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη.
Σύμφωνα με στοιχεία που περιλαμβάνονται στη μελέτη “Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα & στοιχεία 2021” ο αριθμός των κλινικών μελετών ανεξαρτήτως φάσης ή σταδίου, που διενεργήθηκαν στην Ελλάδα από το 2002 μέχρι και το 2021 ήταν 3.499 κλινικές μελέτες (2.000 ολοκληρωμένες).
Σημειώνεται πως η δαπάνη της φαρμακευτικής βιομηχανίας για έρευνα και ανάπτυξη που άγγιξε τα €76 εκατ.( €51 εκατ. το 2017) αντιστοιχεί στο 7% της συνολικής δαπάνης για Ε&Α στην Ελλάδα, ποσοστό υψηλότερο από το 2017 (5%).
