ΔΥΟ ΒΡΑΒΕΙΑ ΤΟΥ ICEE 2024 ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕΦΑΑ ΤΟΥ ΕΚΠΑ
Σπουδαία και διπλή διάκριση έλαβε η επιστημονική ομάδα των Νίκου Γελαδά, Βασιλείου
Κλεισούρα, Μαρίας Κοσκολού, Αναστασίου Μακρή και Δημητρίου Στεργιόπουλου, του
Εργαστηρίου Εργοφυσιολογίας του Τμήματος Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο 20ο Διεθνές Συνέδριο
Περιβαλλοντικής Εργονομίας 2024 (ICEE 2024: International Conference of Environmental
Ergonomics), που πραγματοποιήθηκε από 3 έως 7 Ιουνίου 2024 στο Jeju της Ν. Κορέας.
Στο Συνέδριο συμμετείχαν επιστημονικές ομάδες από 29 χώρες συνολικά, ενώ
διαγωνίστηκαν 61 διδακτορικοί φοιτητές/-τριες με εργασίες υψηλής επιστημονικής
ποιότητας και μεγάλου ενδιαφέροντος. Το 3ο βραβείο προφορικής ανακοίνωσης
απονεμήθηκε στον κ. Δημήτριο Στεργιόπουλο, υποψήφιο διδάκτορα με επιβλέποντα τον
Καθηγητή Εργοφυσιολογίας τον κ. Νίκο Γελαδά, ενώ το 1ο βραβείο απονεμήθηκε στον κ.
Αναστάσιο Μακρή, υποψήφιο διδάκτορα Εργοφυσιολογίας, για τη μελέτη του με θέμα «Η
Κληρονομικότητα της Άπνοιας» (Heritability of Apnea) με επιβλέπουσα της μελέτης, την κ.
Μαρία Κοσκολού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εργοφυσιολογίας του Τομέα Αθλητιατρικής &
Βιολογίας της Άσκησης.
Ο κ. Αναστάσιος Μακρής του Περικλή, από την ακριτική Κω, του οποίου τα επιστημονικά
ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στις φυσιολογικές αποκρίσεις του ανθρώπινου οργανισμού
κατά την έκθεση σε αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες, εμπνεόμενος από το έργο του
Ομότιμου Καθηγητή κ. Βασιλείου Κλεισούρα, του πατέρα της ελληνικής Εργοφυσιολογίας,
μελέτησε, στα πλαίσια της μεταπτυχιακής του διατριβής, τη γενετική βάση της απόκρισης
του σώματος κατά το κράτημα της αναπνοής (άπνοια) σε 22 ζευγάρια διδύμων (11
μονοζυγωτικών και 11 διζυγωτικών) κάτω από τη συνεχή επίβλεψη και την αμέριστη
υποστήριξη της κ. Μαρίας Κοσκολού. Τα αποτελέσματα της μελέτης ανακοινώθηκαν στο
20ο ICEE 2024 και κατέδειξαν ότι η μέγιστη διάρκεια άπνοιας (κράτημα αναπνοής) είναι
γενετικά καθορισμένη. Πιο συγκεκριμένα, ο δείκτης κληρονομησιμότητας της μέγιστης
διάρκειας άπνοιας ανέρχεται στο 82%, στοιχείο που σημαίνει ότι το 82% των ατομικών
διαφορών στη μέγιστη διάρκεια άπνοιας μπορεί να εξηγηθεί από γονιδιακές διαφορές. Η
σημασία αυτής της μελέτης είναι μεγάλη, γιατί, παρόλο που πολλές μελέτες αναφέρουν ότι
οι διαφορές σε αποκρίσεις των ανθρώπων σε αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες
οφείλονται πιθανώς στους διαφορετικούς γονότυπους, μόνο λίγες από αυτές έχουν
εξετάσει τον δείκτη της κληρονομησιμότητας .
Η γενετική προσέγγιση της άπνοιας αποτελεί πολύτιμο εργαλείο σε προπονητές και
γυμναστές, καθώς επιτρέπει τη διαμόρφωση προσαρμοσμένων αθλητικών προγραμμάτων
με στόχο τη βελτίωση της απόδοσης των αθλητών άπνοιας, δυτών αλλά και σε γιατρούς και
φυσικοθεραπευτές για τη διαμόρφωση προγραμμάτων πρόληψης χρόνιων παθήσεων,
προγραμμάτων βελτίωσης της λειτουργικής ικανότητας του οργανισμού και της φυσικής
κατάστασης για ασθενείς με χρόνια νοσήματα (νευροεκφυλιστικά νοσήματα, υπνική
άπνοια κ.ά.)
Η σε πολλούς άγνωστη μέχρι τώρα Επιστήμη της Εργοφυσιολογίας ξεκίνησε από τους
Σκανδιναβούς Johannes Lindhard και August Krogh, οι οποίοι στις αρχές του περασμένου
αιώνα δημιούργησαν ένα μοναδικό θεμέλιο για να χτίσουν πάνω σε αυτό οι μαθητές τους,
Erling Asmussen, Marius Nielsen και Erik Howhu-Christensen. Στα βήματά τους ο Bengt
Saltin υπό την επίβλεψη του Καθηγητή Erik Hohwu-Christensen, από τη δεκαετία του 1960
συνέχισε την παράδοση της Εργοφυσιολογίας.
Αυτής της παράδοσης είναι άξιοι συνεχιστές, η κ. Κοσκολού, η οποία είχε Καθηγητή τον
Bengt Saltin, και οι επιστήμονες του Εργαστηρίου Εργοφυσιολογίας του Τμήματος
Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου
Αθηνών, οι οποίοι καθημερινά ξεκλειδώνουν τα μυστικά του ανθρώπινου οργανισμού,
μετρώντας ως ποιο βαθμό μπορεί ο ανθρώπινος οργανισμός να προσαρμοστεί στις πιέσεις
και τις εντάσεις του περιβάλλοντος και προσφέρουν διαρκώς νέες επιστημονικές γνώσεις
σχετικά με τη δυνατότητα παραγωγής έργου του ανθρώπου και τους περιορισμούς του.
Αθλητική απόδοση, υγεία, ευρωστία και βιολογικές προσαρμογές αποτελούν συνεχείς
προκλήσεις για τους επιστήμονες του Εργαστηρίου που με συνέπεια και υπευθυνότητα
θεμελιώνουν την Εργοφυσιολογία στην Ελλάδα και επικοινωνούν την Επιστήμη τους σε όλο
τον κόσμο.